"สิ่งจำเป็นพื้นฐานเพียงแค่น้ำสะอาด ที่คุณสามารถเปิดได้จากก๊อกน้ำ นั้นคือสิ่งที่หาไม่ได้ในสถานที่แห่งนี้" ผมจำประโยคนี้ได้ไม่ครบถ้วนนัก มันเป็นเพียงประโยคสั้นๆบนกำแพงสีขาวของพิพิธภัณฑ์ แต่แค่ประโยคเดียวประโยคนี้ ทำให้ผมกลับมานั่งคิดทบทวนซ้ำไปซ้ำมาในหัวได้อย่างน่าประหลาด
เช้านี้เป็นเช้าวันแรกหลังจากที่พวกเราเดินทางกันมาถึงที่กาญจนบุรีในช่วงเย็นของเมื่อวาน วันนี้เราวางแผนกันว่าจะไปพิพิธภัณฑ์ ที่ช่องเขาขาดกัน เรานอนค้างคืนกันที่ปั๊มน้ำมัน ความจริงแล้วตั้งใจว่าจะมาถึงที่พิพิธภัณฑ์ตอนเวลาเปิดประมาณ 9 โมงเช้า แต่เอาเข้าจริงนอนเพลินเลยตื่นกันสาย กว่าจะมาถึงกันก็ประมาณ 11 โมงกว่า
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ดำเนินการโดยรัฐบาลออสเตรเลีย เพื่อเป็นการรำลึกถึงเชลยศึกที่เคยบาดเจ็บล้มตายเป็นจำนวนมาก ในการสร้างทางรถไฟเส้นนี้ บรรยากาศโดยรอบค่อนข้างร่มรื่น อากาศเย็นสบาย มีที่จอดรถกว้างขวาง ถัดจากลานจอดรถเป็นโซนร้านขายอาหารเครื่องดื่ม ซึ่งเอาจริงๆให้อารมณ์บรรยากาศแบบคาเฟ่เล็กๆ คือนั่งสบายๆ ใต้ร่มไม้ท่ามกลางอากาศสดชื่น ตรงกันข้ามกับบรรยากาศแห่งความทรมานในสถานที่เดียวกันนี้ ย้อนกลับไปเมื่อประมาณ 80 กว่าปีที่แล้ว
การเดินชม จะมี 2 เส้นทางหลักๆ ซึ่งก็คือเส้นทางระยะสั้นและเส้นทางระยะยาว ทั้ง 2 เส้นทางนี้เดินไปทางเดียวกัน และเป็นการเดินไป-กัลในเส้นทางเดิม สำหรับเส้นทางระยะสั้น ใช้เวลาเดินไป-กลับ ไม่เกิน 30 นาที เส้นทางระยะยาวใช้เวลาเดินไป-กลับ ประมาณ 3 ชั่วโมง
สำหรับบ้านเรา ซึ่งแน่นอนว่าตั้งใจจะเดินเส้นทางยาวก็เลยต้องเตรียมตัวกันสักหน่อย พวกเรารองท้องกันด้วยเบอร์เกอร์ที่ร้านนี้ซึ่งขอบอกว่ารสชาติดีเลยทีเดียว แป้งเบอร์เกอร์นุ่ม ชั้นเนื้อกรอบ มีผักสด และชีสใส่มาด้วย รสชาติลงตัวสุดๆ ถ้าใครมีโอกาสมา ลองทานกันดูนะครับ แนะนำๆ
กินเบอร์เกอร์กันเสร็จแล้วก็ต้องเตรียมเสบียง เพราะระหว่างทางจากพิพิธภัณฑ์ออกไปนั้นไม่มีร้านค้าตลอดเส้นทาง น้ำดื่มจึงสำคัญมาก พวกเราเตรียมน้ำเปล่าไป 1 ขวด สปอนเซอร์อีก 2 ขวด น้ำหวานอีก 1 ขวด ที่ไม่เอาไปเยอะมากเพราะมันจะหนักเกินไป
ทำไมถึงเลือกเดินเส้นทางไกล? สิ่งหนึ่งของการไปเที่ยวในทุกๆครั้งคือ ถ้าสามารถทำอะไรให้สุดได้ โดยที่ไม่เกินกำลังมากจนเกินไปนัก พวกเราเลือกจะไปให้สุดทาง เพราะในแต่ละสถานที่ ในทุกๆก้าวที่เดินหรือสัมผัสบอกเล่าเรื่องราวที่ต่างกัน และที่สำคัญเราไม่รู้ว่าเมื่อไร พวกเราถึงจะกลับมาเยือนสถานที่นี้ได้อีก
เมื่อเตรียมทุกอย่างพร้อมแล้ว พวกเราก็พร้อมจะเริ่มต้นเดินทางย้อนรอยประวัติศาสตร์ของที่นี่ เริ่มจากอาคารพิพิธภัณฑ์